Een klimaatgezond bos rondom provinciaal domein De Ster

De klimaatverandering laat zich voelen, ook hier in Vlaanderen. Hoog tijd dus om onze bossen weerbaar te maken voor het klimaat van de toekomst! Een bos met een verscheidenheid aan boomsoorten, een goed ontwikkelde struiklaag en bosrand en vitale, gezonde bomen van alle leeftijden. Dat is wat nodig zal zijn om droogte, winterstormen en ziektes te trotseren. En laat dit nu net vaak een probleem zijn in onze homogene (naaldhout)bossen.

Veel bossen in onze regio werden kort na WOII aangeplant in functie van de houtverwerkende industrie of voor mijnhout. Daarbij werd vooral gekeken naar de houtopbrengst, met monotone bossen tot gevolg. Door actief te gaan dunnen kunnen bosbeheerders die kunstmatige structuur doorbreken en zo de biodiversiteit verhogen. Bij een dunning worden bomen verwijderd om ruimte te maken voor de groei van zogenaamde toekomstbomen: bomen die om specifieke redenen (ecologische waarde, landschap, biodiversiteit, houtopbrengst...) belangrijk zijn voor het bos. Dunningen worden dikwijls gezien als iets negatief omdat er bomen gekapt worden. Nochtans is het vaak een belangrijke maatregel om het bos gezond te houden. Ook van nature vindt er een gelijkaardig proces plaats: de constante concurrentiestrijd tussen bomen zorgt ervoor dat achterblijvers verdrongen raken en afsterven door lichtgebrek. Die concurrentie is uiteindelijk bepalend voor de structuur van het bos, de soortensamenstelling en daarmee ook de biodiversiteit. De bossen in de omgeving van De Ster bestaan momenteel voornamelijk uit grove den, aangeplant in de jaren '40 om te dienen als mijnhout. Met de geplande dunningskap zorgen we voor een gevarieerder en vitaler bos dat klaar is voor de uitdagingen van de toekomst.

Na een dunning krijgen de overblijvende bomen meer kansen om te groeien en zich te ontwikkelen. Bovendien zullen in de ontstane ruimtes nieuwe, jonge bomen opschieten waardoor er meer variatie in leeftijd en soorten komt. Ook andere organismen (planten, struiken, insecten...) zullen zich beter kunnen ontwikkelen door de extra ruimte en licht. Zij maken op hun beurt het bos dan weer aantrekkelijk voor reeën, vogels en andere diersoorten, wat ten goede komt aan de algemene biodiversiteit. Een goede dunning draagt dus bij aan de natuurlijke ontwikkeling van het bos waardoor het ook weerbaarder wordt voor de (toekomstige) veranderingen in het klimaat.

Een deel van het hout dat zo'n dunning met zich meebrengt, blijft doelbewust liggen in het bos. Het klinkt wat tegenstrijdig, maar dood hout zorgt voor leven. Het is belangrijk voor heel wat soorten zoals paddenstoelen, kevers en spechten. Elk stukje schors, boomholte of rotte plek biedt ruimte voor een grotere biodiversiteit. De rest van het hout gaat naar de houtverwerkende industrie of wordt verwerkt tot brandhout. De beperkte inkomsten die dit met zich meebrengt, kunnen dan opnieuw in het bos geïnvesteerd worden.

Door hun kunstmatig ontstaan zijn de bossen rondom De Ster eerder monotoon en hebben ze een lage biodiversiteit. Via de geplande dunning wordt dit patroon doorbroken en wordt er gewerkt aan een veelzijdig en weerbaar bos. De bosgroep duidde in 22 ha bos aan welke bomen gekapt moeten worden. De firma Norbord zal in januari/februari de bomen met een harvester komen vellen en vervolgens afvoeren.

Benieuwd hoe zo'n dunning er aan toe gaat? Tijdens de boswerken zal er een bezichtigingsmoment georganiseerd worden. De exacte datum daarvan is nog niet bekend. Als je hier graag voor wordt uitgenodigd, bezorg dan per mail je contactgegevens aan bosgroepnoord [at] oost-vlaanderen.be

. Zij brengen je op de hoogte zodra ze meer weten!

Heb je nog vragen over het project of over bosbeheer in het algemeen? Neem gerust contact op met Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw op 09 267 78 60 of via bosgroepnoord [at] oost-vlaanderen.be

. Meer informatie over de werking van de bosgroep vind je op www.bosgroepen.be of via de facebookpagina 'Oost-Vlaamse bosgroepen'.